MÁY BIẾN ÁP PHÂN PHỐI LOẠI KHÔ

1. Máy biến áp phân phối khô là gì?

Máy biến áp phân phối khô là máy điện từ tĩnh; nó được sử dụng để chuyển đổi điện năng xoay chiều từ một mức điện áp này sang một mức điện áp khác mà không làm thay đổi tần số; các quận dây được cách điện bằng vật liệu rắn  như giấy cách điện, hoặc đúc epoxy, ... làm mát từ nhiên hoặc gió cưỡng bức.

           Nguyên lý làm việc máy biến áp khô là dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ để biến đổi hệ thống dòng điện xoay chiều ở điện áp này sang điện áp khác.

Máy biến áp khô có một số ưu điểm so với máy biến áp dầu, bao gồm:

• An toàn hơn: Không sử dụng dầu làm mát giảm nguy cơ cháy nổ; thường dùng trong công trình đô thị, hầm mỏ. Các công trình yêu cầu chống cháy nổ cao.
• Thân thiện với môi trường: Không sử dụng dầu giúp giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường do rò rỉ dầu cũng như xử lý rác thải cuối vòng đời.
• Lắp đặt đơn giản: Do không dầu nên các điều kiện vận chuyển, lắp đặt thiết bị thuộc nhóm cấu kiện nguyên khối không chất lỏng nên đơn giản.
• Vận hành khai thác đơn giản: Máy biến áp khô không cần kiểm tra bảo dưỡng thùng dầu và thay dầu định kỳ như máy biến áp dầu, do đó giảm chi phí và thời gian bảo trì.

Tuy nhiên, máy biến áp khô cũng có một số nhược điểm như:

• Chi phí đầu tư cao: Cùng công suất và điện áp thì giá thành sản phẩm luôn cao hơn máy dầu;
• Quận dây không sửa chữa được khi có sự cố;
• Vật liệu epoxy không tái sử dụng được cho vòng đời tiếp theo.

2. Các loại máy biến áp khô thông dụng

Với máy biến áp phân phối loại khô có kết cấu mạch từ và cuộn dây không ngâm trong chất lỏng cách điện. Hiện nay có 4 loại máy biến áp khô phổ biến nhất là:

• Máy biến áp nhựa khô – Cast Coil resin transformer (CRT): Cuộn dây máy biến áp được bọc nhựa Epoxy và hút chân không. Kết cấu máy đáp ứng yêu cầu sử dụng trong môi trường độ ẩm cao.
• Máy biến áp khô áp suất hút chân không – Vacuum pressure impregnation transformer (VPI): Cuộn dây được buộc trong hộp bảo vệ chân không và sử dụng nhựa polyester để làm vật liệu cách điện cuộn dây.
• Máy biến áp Vacuum Pressure Encapsulated (VPE): Loại MBA khô cao cấp với cuộn dây đặt trong hộp chân không và sử dụng silicon VPE làm vật liệu cách điện cuộn dây.
• Máy biến áp mở – Open Loud Transformer: MBA khô sản xuất theo phương pháp nung nóng cuộn dây và nhúng vào vecni ở nhiệt độ cao.

3. Cấu tạo của máy biến áp phân phối khô loại: Cast Coil resin transformer (CRT)

Một máy biến áp phân phối loại khô có cấu tạo chung gồm ba bộ phận chính: Lõi thép, dây cuốn và vỏ máy biến áp và thiết bị điện khác:

1. Lõi thép (Mạch từ)

Lõi thép được chế tạo từ vật liệu dẫn từ tốt và có tính kháng oxy hóa cao, thường là các lá thép kỹ thuật điện như tôn Silic với bề dày từ 0,2 - 0,5mm được ghép với nhau thành mạch vòng khép kín. Lõi thép bao gồm hai thành phần chính là trụ và gông. Trụ là nơi để đặt dây cuốn. Gông là nơi nối liền giữa các trụ với nhau tạo thành một mạch từ kín.

2. Dây Quấn (Cuộn dây)

Dây quấn của máy biến áp khô:

+ Cuộn dây hạ thế thường dùng bằng những tấm đồng hoặc nhôm quấn lại thành nhiều lớp có cách điện.

+ Cuộn dây cao thế thường được dùng bằng dây đồng hoặc nhôm nguyên chất, có tiết diện là hình tròn hoặc chữ nhật quấn nhiều vòng và chia thành từng lớp, có đặt các căn thông khí làm mát, vật liệu cách điện dùng nhựa Epoxy.

3. Vỏ máy biến áp và thiết bị điện khác

+ Phần vỏ của máy biến áp khô thường được làm từ thép và thiết kế tùy thuộc cấp IP của công trình.

+ Bộ cảm biến nhiệt: các máy biến áp thường trang bị các đầu dò nhiệt trong cuộn dây hoặc lõi thép để giám sát nhiệt độ và điều khiển quạt làm mát.

+ Quạt làm mát: Phần lớn các máy biến áp loại này được trang bị quạt làm mát để tăng hiệu suất của máy. Quạt được điều khiển thông qua mức độ mang tải của máy.